donderdag 21 februari 2013

De Bijenkast van abt Warre

Eergisteren leefden mijn bijen nog heel duidelijk - het blijft echter erg lang koud en ik hoooooop dat ze de lente halen! Ik zou zo graag hun reinigingsvlucht zien...
De hele winter lang kunnen de bijen, als het onder de zes graden buiten is, niet uitvliegen - van de koude gaan ze namelijk in coma. Netjes als ze zijn, willen ze hun eigen nest niet bevuilen. Die arme bijen houden dus hun ontlasting op, net zolang tot het warmer wordt. Op een mooie dag in het vroege voorjaar kan je ze dan, als je geluk hebt, in een grote zwerm massaal naar buiten zien vliegen. Geen witte lakens te drogen hangen buiten, op een dergelijke dag, want naar het schijnt worden de bijen aangetrokken door de witte kleur van het wasgoed om net daar naar de wc te gaan!
In ieder geval hoop ik dat mijn bijen de lente zullen meemaken, en dus ben ik op zoek gegaan naar een nieuwe kast. Als het volk gezond is, groeit het immers, totdat het zo groot wordt dat het gaat zwermen: dit is de geboorte van een nieuw bijenvolk.
En daar heb ik dus een nieuwe kast voor nodig.
Een jongen die ik ken is zo vriendelijk geweest me zijn zelfgemaakte warre-kast te geven - een prachtig bijenpaleis, met een mooi leien dak.  Een sfeerbeeld van de kast in mijn bloemenwei:


Dit is daarom misschien het moment om de Warre-kast wat toe te lichten. De kast werd ontworpen door abt Warre, die zielsveel van bijen hield en honderduit experimenteerde met wat voor hen de beste kast zou kunnen zijn.
Hij noemde zijn kast de "kast van het volk" (the people's hive). In het Nederlands kan je die benaming mooi op twee manieren interpreteren: de kast voor het volk, de gewone mensen (dat bedoelde Warre ermee); en de kast van het volk, het bijenvolk...
Zijn kast bestaat uit vierkante "dozen" die op elkaar gestapeld worden. Een heel groot en bedrijvig volk kan tot zeven van zulke dozen nodig hebben, een gewoon volk begint met twee dozen en bouwt steeds verder. De bijen stapelen hun honing "op zolder" op, en huizen in hun broednest eerder beneden. Dat levert als fantastisch voordeel op dat je de kast niet hoeft te openen (zodat er geen warmte verloren gaat, wat heel belangrijk is voor de gezondheid van het volk) en zodat je in principe zelfs honing zou kunnen oogsten (als er een surplus is) zonder de bijen zwaar te storen.
Om de bijen meer ruimte te geven worden er nieuwe, lege dozen onder de kast bijgeplaatst in de lente. Op die manier kunnen de bijen ook een grote voorraad voedsel opbouwen waardoor ze zich geruster en veiliger kunnen voelen.
Een mogelijk nadeel van het onderaan plaatsen van nieuwe, lege "dozen" is dat het gedeelte van de kast dat je moet optillen erg zwaar kan worden - niet goed voor de rug. Maar er zijn mensen die een soort lift ontwerpen om de kast zonder tillen aan te vullen.
Net als de toplattenkast (de top bar hive) werkt ook de warre-kast met latjes waar de bijen aan zelfstandige ratenbouw kunnen doen. Ze kunnen op die manier zelf bepalen hoe groot of klein ze hun cellen bouwen, en je hebt niet het risico dat de was besmet is met antibioticaresten of andere gevaren, omdat de bijen de was helemaal zelf produceren.
Wie geïnteresseerd is kan het boek van Warre in het Engels, Beekeeping for all, terugvinden in volledige vorm op het internet (gewoon in google intikken).
Mocht iemand er fijne ervaringen (of andere) meehebben: ik hoor er graag van.
En ik hoop uit de grond van mijn hart dat ik komende zomer een zwerm van mijn volk in deze prachtige kast mag huisvesten - ik hoop dat ze het halen...

2 opmerkingen:

Maurits Tax zei

Beste ? Krol,

Ik heb je blog diverse keren gelezen, met tussenpozen van maanden soms. Ik ben benieuwd hoe het met je Warrekast vergaan is. Ik ben er dit voorjaar (2016) mee begonnen en kan mijn geluk niet op. Het ziet er fantastisch uit. Ik heb een grote zwerm als eerste volk in deze kast geplaatst. Het gaat erg goed. Ik zou contact met je willen opnemen, om ervaringen uit te wisselen, zodat we iets van elkaar kunnen leren. Laat maar weten of je dat wilt. Hartelijke groet, Maurits Tax

Krol zei

Hallo, bedankt voor je bericht, fijn dat je bijen hebt en dat alles goed gaat! Mijn beide volkeren zijn,helaas,deze winter overleden. Volgens mij staan beide kasten op een te vochtige plek (beek nabij).
Wij gaan hier eerst een nieuwe, goede plek zoeken vooraleer we met de bijen verdergaan. Je kan je ervaringen hier altijd posten, en een contactadres vind je in de balk rechts bovenaan, mocht het nodig zijn.
Veel succes nog!